JavaScript Tarihçesi, Gelişim Süreçleri ve Kütüphaneleri Nedir?

04 Ekim 2023

JavaScript, modern web geliştirmenin temel taşlarından biridir. Ancak, bu güçlü programlama dili zaman içinde nasıl evrildi? Bu blog yazısında, JavaScript'in doğuşundan günümüze kadar olan tarihçesini ve gelişim süreçlerini inceleyeceğiz. Bu yolculuk, JavaScript'in nasıl bugünkü gücüne ve esnekliğine ulaştığını göstermek açısından oldukça ilginçtir.

JavaScript’in Doğuşu (1995-2000):

  • 1995: Netscape Communications Corporation, Mosaic tarayıcısının yaratıcıları tarafından kurulan bir şirket, JavaScript'i oluşturdu. İlk başta "Mocha" olarak adlandırılan dil, daha sonra "LiveScript" ve ardından "JavaScript" olarak adlandırıldı.
  • 1996-1997: Microsoft, Internet Explorer 3.0 ile kendi versiyonunu olan JScript'i çıkardı. Bu dönemde JavaScript, web sayfalarını daha etkileşimli hale getirmek için kullanılmaya başlandı.
  • 1997: JavaScript, ECMA International (European Computer Manufacturers Association) tarafından standartlaştırıldı ve ECMAScript adını aldı. Bu, farklı tarayıcılar arasında uyumluluk sağlamak için önemli bir adımdı.

AJAX ve Web 2.0 Dönemi (2000-2010):

  • 2000'lerin İlk Yarısı: Bu dönemde JavaScript, web uygulamalarını daha etkileyici ve hızlı hale getirmek için kullanılan AJAX (Asynchronous JavaScript and XML) teknolojisiyle öne çıktı. Bu, sayfa yeniden yükleme olmadan veri alışverişi yapılmasını sağladı.
  • 2004: Mozilla Firefox tarayıcısı piyasaya sürüldü ve açık kaynaklı topluluk destekli tarayıcılar artmaya başladı. Bu, JavaScript için yeni özelliklerin ve API'lerin hızla geliştirilmesine olanak tanıdı.

Modern JavaScript (2010'dan Günümüze):

  • ECMAScript 5 ve 6: 2010'ların başında, ECMAScript 5 (ES5) ve ardından ECMAScript 6 (ES6) gibi yeni sürümlerle birlikte JavaScript yeniden şekillendi. ES5, dilin hatalarını düzeltti ve yeni API'ler ekledi. ES6 ise dilin temelini yeniden tanımlayarak modern yazımı ve daha fazla özellik ekledi.
  • Node.js ve NPM: 2009'da Ryan Dahl tarafından geliştirilen Node.js, JavaScript'i sunucu tarafında çalıştırmak için kullanılan güçlü bir platformdu. Aynı dönemde NPM (Node Package Manager) geliştirildi, bu da JavaScript tabanlı projelerin bağımlılıklarını yönetmeyi kolaylaştırdı.
  • Modern Web Geliştirme: Bugün, JavaScript sadece tarayıcılarda değil, aynı zamanda sunucu tarafında (Node.js), mobil uygulamalarda (React Native, NativeScript), masaüstü uygulamalarda (Electron) ve hatta yapay zeka ve makine öğrenimi alanlarında da kullanılıyor.

JavaScript Framework ve Kütüphaneleri: Web Geliştirmeyi Yeniden Tanımlayan Güçlü Araçlar

JavaScript, web geliştirme dünyasında yenilikleri ve gelişmeleri tetikleyen bir dil olmuştur. Bu yeniliklerin arkasındaki gücü sağlayan şey ise, çeşitli framework ve kütüphanelerdir. JavaScript dünyasının dört bir yanından en güçlü ve popüler framework ve kütüphanelerine değineceğiz. Bu araçlar, web geliştirme projelerinizi hızlandırmak, güçlendirmek ve modernleştirmek için tasarlanmıştır.

React.js

  • Tanıtım: Facebook tarafından geliştirilen React, kullanıcı arayüzü oluşturmak için kullanılan bir JavaScript kütüphanesidir. React, bileşen tabanlı bir yaklaşım sunar ve sanal DOM (Virtual DOM) kullanarak performansı artırır.
  • Kullanım Alanları: React, tek sayfa uygulamaları (SPA), mobil uygulamalar (React Native ile), büyük ölçekli ve yeniden kullanılabilir bileşenler oluşturmak için yaygın olarak kullanılır.

Angular

  • Tanıtım: Google tarafından geliştirilen Angular, dinamik ve tek sayfa uygulamaları oluşturmak için kullanılan bir TypeScript framework'üdür. Modüler bir yapıya sahiptir ve güçlü veri bağlama yetenekleri sunar.
  • Kullanım Alanları: Angular, büyük ölçekli uygulamalar, iş uygulamaları, yönetim panelleri ve SPA'lar gibi karmaşık projelerde kullanılır.

Vue.js

  • Tanıtım: Vue.js, açık kaynaklı bir JavaScript framework'üdür ve kullanıcı arayüzü oluşturmak için kullanılır. Vue.js, basit ve esnek yapısıyla dikkat çeker ve hızlı bir şekilde öğrenilebilir.
  • Kullanım Alanları: Vue.js, küçük ve orta ölçekli projelerden büyük uygulamalara kadar geniş bir kullanım yelpazesi sunar.

Node.js

  • Tanıtım: Node.js, sunucu tarafında çalışan JavaScript uygulamaları oluşturmak için kullanılır. Event-driven ve non-blocking I/O özellikleriyle hızlı ve ölçeklenebilir uygulamalar geliştirmenize olanak tanır./li>
  • Kullanım Alanları: Node.js, web sunucusu oluşturma, API geliştirme, mikro hizmet mimarileri ve gerçek zamanlı uygulamalar gibi alanlarda kullanılır.

JavaScript Söz Dizimi ve Kontrol Yapıları

JavaScript Söz Dizimi:

  • Değişkenler ve Veri Türleri: JavaScript'te değişkenler 'var', 'let' veya 'const' anahtar kelimeleri ile tanımlanır. Veri tipleri arasında sayılar, diziler, nesneler, fonksiyonlar ve boolean değerler bulunur.
  • Operatörler: JavaScript operatörleri arasında matematiksel operatörler (+, -, *, /), atama operatörleri (=, +=, -=), karşılaştırma operatörleri (==, !=, <,>) ve mantıksal operatörler (&&, ||, !) bulunur.
  • Diziler ve Nesneler: Diziler sıralı veri koleksiyonlarını temsil ederken, nesneler anahtar-değer çiftlerini içeren veri yapılarıdır.

JavaScript Kontrol Yapıları:

  • If-Else Koşulları: if, else if ve else ifadeleri ile koşullu ifadeler oluşturabiliriz. Bu yapılar programın belirli koşullara göre farklı yollara yönlendirilmesini sağlar.
  • Döngüler (Loops): for, while ve do-while döngü yapıları, belirli bir kod bloğunu belirli bir koşul sağlandığı sürece tekrar etmek için kullanılır.
  • Switch-Case Yapısı: Birden fazla koşulun karşılaştırıldığı durumları işlemek için kullanılır.

Fonksiyonlar:

  • Fonksiyon Tanımlama: Fonksiyonlar 'function' anahtar kelimesi ile tanımlanır. Parametreler alabilir ve bir değer döndürebilirler.
  • Anonim Fonksiyonlar ve Arrow Fonksiyonlar: Anonim fonksiyonlar isimsiz fonksiyonlardır ve genellikle başka bir fonksiyonun parametresi olarak kullanılır. Arrow fonksiyonlar ise daha kısa ve okunabilir fonksiyon tanımlamak için kullanılır.

SONUÇ

JavaScript, web geliştirme dünyasında dönüştürücü bir etkiye sahip olan bir programlama dilidir. Zaman içinde, tarayıcı tabanlı betik dili olmaktan çıkıp çok daha geniş bir ekosisteme dönüştü. Bu, dilin sürekli gelişimini ve güçlenmesini gösteriyor. JavaScript, günümüzde modern web uygulamalarını oluşturmak için kullanılan en önemli araçlardan biridir.

JavaScript framework ve kütüphaneleri ise , web geliştirmenin geleceğini şekillendiren güçlü araçlar sunar. React, Angular, Vue.js ve Node.js gibi araçlar, geliştiricilere esneklik, performans ve hız sağlar. Bu araçlar, projelerinizde kullanabileceğiniz güçlü yapılar sunar ve web uygulamalarınızı daha hızlı, etkili ve modern hale getirir.

-YouTube videosu için Kodluyoruz kanalına teşekkür ederiz.

Diğer Yazılar
PAYLAŞ